Δευτέρα 7 Οκτωβρίου 2013

Η Αμερικανική και η Γαλλική επανάσταση.

Στα τέλη του 18ου αιώνα ξέσπασαν δύο μεγάλες επαναστάσεις: η Αμερικανική Επανάσταση, το 1776 και η Γαλλική Επανάσταση, το 1789. Οι επαναστάσεις αυτές επηρεάστηκαν από τις ιδέες του Διαφωτισμού.

Την περίοδο 1607-1732 δημιουργήθηκαν 13 αγγλικές αποικίες στα ανατολικά παράλια της Β. Αμερικής. Οι άποικοι προέρχονταν από την Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Σουηδία και ήταν, κατά κύριο λόγο, τεχνίτες, κατεστραμμένοι οικονομικά μικροεπιχειρηματίες, άτομα που καταδιώκονταν για τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, αλλά και κατάδικοι που αναζητούσαν στο Νέο Κόσμο να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα. Η κάθε αποικία κυβερνούνταν από Άγγλο κυβερνήτη και ένα συμβούλιο από τους πλουσιότερους αποίκους. Το εμπόριο και το κεφάλαιο τα διαχειριζόταν η Αγγλία που επέβαλλε νέους φόρους και εκμεταλλευόταν τους αποίκους. Όλα αυτά δυσαρέστησαν τους αποίκους που στις 4 Ιουλίου 1776 υπέγραψαν τη Διακήρυξη της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας που τη συνέταξαν ο Τόμας Τζέφερσον και ο Βενιαμίν Φραγκλίνος. Ο Άγγλος βασιλιάς δεν τη δέχτηκε και προτίμησε τον πόλεμο από τον οποίο βγήκε ηττημένη η Αγγλία μετά και τη συμμαχία των αποίκων με τις Γαλλία, Ισπανία και Ολλανδία.
Το 1783 με τη συνθήκη των Βερσαλλιών η Αγγλία αναγνωρίζει τις αποικίες ως ανεξάρτητο κράτος με την ονομασία Η.Π.Α.

Στη γαλλική κοινωνία του 18ου αιώνα οι άνθρωποι κατατάσσονταν σε τρεις κοινωνικές τάξεις, τον κλήρο που καταλάμβανε το 0,5% του πληθυσμού, τους αριστοκράτες ευγενείς που καταλάμβαναν το 1,5% του πληθυσμού και την τρίτη τάξη, τους αστούς, τους αγρότες και τους εργάτες που καταλάμβαναν το 98%! του πληθυσμού.  Ο κλήρος όμως και οι ευγενείς είχαν όλα τα προνόμια, ενώ η τρίτη τάξη είχε μόνο υποχρεώσεις και πλήρωνε φόρους για όλους. Η κατάσταση αυτή δυσαρέστησε τους αστούς που είχαν το χρήμα αλλά όχι την εξουσία και τον απλό λαό που ζούσε στην πείνα και την εξαθλίωση.
 Ο βασιλιάς συγκάλεσε Γενική Συνέλευση των Τριών Τάξεων, αλλά επέβαλε νέους φόρους και οι αστοί επαναστάτησαν. Στις 14 Ιουλίου 1789 κατέλαβαν τις φυλακές της Βαστίλλης που γίνονταν βασανιστήρια και αποτελούσαν μισητό σύμβολο της απολυταρχίας.
                         
           Δαντών 

Αργότερα κατέλαβαν και τα ανάκτορα και ο βασιλιάς αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Το 1791 δημιουργήθηκε το Πρώτο σύνταγμα της Γαλλίας και το πολίτευμα έγινε συνταγματική μοναρχία.


Ο βασιλιάς κυβερνούσε με 6 υπουργούς, η εκκλησιαστική περιουσία δόθηκε στο κράτος και καταργήθηκαν κάποιοι φόροι. Κατά την περίοδο όμως της τρομοκρατίας το πολίτευμα μετατράπηκε σε αβασίλευτη δημοκρατία (πρώτη φορά στην Ευρώπη) και οι βασιλείς Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ και Μαρία Αντουανέτα αποκεφαλίστηκαν και μαζί και άλλες 40.000 ύποπτοι για αντεπαναστατική δράση.

Ακραίοι ριζοσπάστες της εποχής ήταν οι Δαντών, Μαρά και Ροβεσπιέρος.




                                                 Ροβεσπιέρος


     
Τελικά η εξουσία δόθηκε στο Ναπολέοντα Βοναπάρτη που έγινε αυτοκράτορας, έκανε μεταρρυθμίσεις και πολέμους με εχθρούς της Γαλλίας που κράτησαν πάνω από 20 χρόνια, ώσπου νικήθηκε τελικά στο Βατερλό το 1815 από το συμμαχικό στρατό Άγγλων και Πρώσων.
Εδώ δες μια ωραία παρουσίαση για τις δυο επαναστάσεις.
Αν πατήσεις εδώ, θα δεις ένα πολύ ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για τη γαλλική επανάσταση από την ΕΤ1.
Και ακόμα μπορείς να δεις και ένα ντοκιμαντέρ για τη μάχη στο  Βατερλό που από τότε έγινε συνώνυμο της αποτυχίας.