Οι ελληνικές παροικίες του εξωτερικού.

Η παροικία της Βενετίας

Οι Έλληνες, το 1498, ζήτησαν από το συμβούλιο των δέκα την άδεια να συγκροτήσουν Aδελφότητα σύμφωνα με όσα ίσχυαν για τις συντεχνίες στη βενετική πολιτεία. Έδρα της προβλεπόταν ο ναός του Aγ. Bλασίου και προστάτης ο 'Αγιος Nικόλαος. Eπρόκειτο να αποτελεί οργάνωση λαϊκών μιας εθνικής ομάδας με βασικό στόχο την παροχή φιλανθρωπικού έργου . Mε τη θετική απάντηση του συμβουλίου των δέκα της 28ης Nοεμβρίου 1498, η Aδελφότητα απέκτησε το δικαίωμα να καθορίσει τον καταστατικό της χάρτη. Ήδη από την αρχή της συγκρότησής της, η Aδελφότητα φρόντιζε να διατηρεί στο αρχείο της τα καταστατικά της κείμενα, οικονομικά βιβλία και κατάστιχα των αποφάσεων των οργάνων της διοίκησής της. Στους κόλπους της Aδελφότητας έγιναν δεκτοί και Σέρβοι με τους οποίους υπήρχαν πολιτιστικοί και θρησκευτικοί δεσμοί . 'Αλλωστε η Aδελφότητα αντιπροσώπευε στη Bενετία την Aνατολική Eκκλησία και το βαλκανικό κόσμο. Oι Έλληνες προέρχονταν από βενετοκρατούμενες κυρίως περιοχές και εξασκούσαν επαγγέλματα και δραστηριότητες όπως του ναυτικού και εμπόρου, του χειρώνακτα, του επιτηδευματία και του καλλιτέχνη, του διανοούμενου και του stradioto. Oι stradioti συγκροτούσαν ομάδες ελαφρού ιππικού με σημαντικό ρόλο στις βενετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. H αντίδραση μάλιστα των Eλλήνων της Bενετίας απέναντι στο γεγονός της έκρηξης της Eπανάστασης του 1821 υστερούσε σε δυναμισμό. Aξιοσημείωτη πάντως δραστηριότητα αναπτύχθηκε από στελέχη της Kοινότητας με προεξάρχοντα τον Aνδρέα Mουστοξύδη, στενό φίλο του Iωάννη Kαποδίστρια. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων που επεδίωκαν να τονώσουν το εθνικό αίσθημα των παροίκων μπορεί να ενταχθεί και το γραμμένο στα 1821 από τον ενθουσιώδη Παναγή Kεφαλά τετράδιο με θούρια, πατριωτικές προ-κηρύξεις και σχετικά στιχουργήματα που απόκειται στο αρχείο της Kοινότητας. H συμπαράσταση των Eλλήνων της Bενετίας προς τους επαναστατημένους οργανώθηκε πάνω σε τέσσερις άξονες: αποστολή όπλων και εφοδίων, διεκπεραίωση εθελοντών, συγκέντρωση περιορισμένων ποσών χρημάτων αλλά κυρίως περίθαλψη προσφύγων και ορφανών του πολέμου.                                        Η ομάδα των :Γιώργου, Στάθη, Αναστασίας, Νίκου

                                     

Η παροικία της Βιέννης Η Βιέννη ήταν αξιόλογο εμπορικό κέντρο, ιδιαίτερα κατά το 18ο και 19ο αιώνα, καθώς η επίκαιρη θέση της μεταξύ της Κεντρικής Ευρώπης και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ο Δούναβης που κυλούσε δίπλα της τής προσκόμιζαν σημαντικά οφέλη. Τα εμπορεύματα που προέρχονταν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία αποθηκεύονταν στη Βιέννη και από εκεί αποστέλλονταν στην υπόλοιπη Αυστρία, Γερμανία, Βόρειο Ιταλία και Γαλλία. Επίσης, στην αυστριακή πρωτεύουσα λάμβαναν χώρα και δύο εμπορoπανηγύρεις κάθε χρόνο, οι οποίες προσείλκυαν πλήθος εμπόρων και προσέδιδαν ζωηρή εμπορική κίνηση στην πόλη. Τέλος, η Βιέννη διέθετε χρηματιστήριο και τράπεζα ήδη από τις αρχές του 18ου αιώνα, πράγμα που διευκόλυνε πολύ τους εμπόρους στις συναλλαγές τους. Τα πλεονεκτήματα αυτά, σε συνδυασμό με τα προνόμια και τις διευκολύνσεις, που η αψβουργική κυβέρνηση παραχωρούσε στους Βαλκάνιους εμπόρους οδήγησαν πλήθος Ελλήνων εμπόρων στη Βιέννη, ήδη από το τέλος του 17ου αιώνα. Στην αυστριακή πρωτεύουσα έφτασαν Έλληνες και άλλοι ορθόδοξοι οθωμανοί υπήκοοι (Βλάχοι, Σέρβοι κ.ά.), που προέρχονταν κυρίως από τις σημερινές βόρειες ελληνικές περιοχές, δηλαδή την Ήπειρο και τη Μακεδονία, ειδικότερα δε τη Δυτική. Οι συχνότερα αναφερόμενοι ως τόποι καταγωγής των παροίκων αυτών είναι οι εξής: Κοζάνη, Σιάτιστα, Σέρρες, Σέλιτσα, Βογατσικό, Καστοριά, Κλεισούρα, Βλάστη, Σέρβια, Νάουσα, Βέροια, Μελένικο, Μοσχόπολη, Μοναστήρι κ.ά., καθώς και πόλεις της Μικράς Ασίας, της Θεσσαλίας, της Θράκης, ακόμα και των νησιών του Αρχιπελάγους. Αποφασιστική υπήρξε η συμβολή των Ελλήνων της Βιέννης στην Ελληνική Επανάσταση και ιδιαίτερα στο στάδιο της ιδεολογικής και πρακτικής προετοιμασίας της. Τα ελληνικά βιβλία, οι εφημερίδες, οι ξένες μεταφράσεις, που βγήκαν από τα ελληνικά τυπογραφεία της Βιέννης, διοχετεύονταν και στον τουρκοκρατούμενο ελληνικό χώρο, συμβάλλοντας στην πνευματική αφύπνιση και ιδεολογική εξοικείωση των υπόδουλων Ελλήνων με τις επαναστατικές ιδέες της εποχής. Την αυστριακή πρωτεύουσα, όμως, επέλεξε και ο Ρήγας Φεραίος για να εκδώσει το επαναστατικό του υλικό, σχεδιάζοντας τον ξεσηκωμό των Ελλήνων. Στο τυπογραφείο των Μαρκίδων-Πούλιου τύπωσε το επαναστατικό του μανιφέστο σε 3000 αντίτυπα, τους περίφημους Χάρτες του και τη χαλκογραφία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, προοριζόμενα όλα να φτάσουν στην υπόδουλη πατρίδα. Επίσης, στη Βιέννη στρατολόγησε, από τους εκεί εγκατεστημένους Έλληνες, τους πρώτους συνεργάτες του, πολλοί από τους οποίους βρήκαν μαρτυρικό θάνατο μαζί του (Θ. Τουρούτζιας, Παν.και Ιωάννης Εμμανουήλ κ.ά.), ενώ γρήγορα ο κύκλος των οπαδών του περιέλαβε Έλληνες και από άλλες παροικίες για τη συνέχιση και ολοκλήρωση του έργου του. Με τη σύσταση της Φιλικής Εταιρείας πολλοί Έλληνες της Βιέννης μυήθηκαν στους κόλπους της και αρκετοί κατατάχθηκαν στον Ιερό Λόχο του Υψηλάντη, ενώ άλλοι πήγαν στην επαναστατημένη Ελλάδα για να αγωνιστούν εκεί. Οι ελληνικές κοινότητες της Βιέννης υποστήριξαν οικονομικά την Επανάσταση στέλνοντας χρήματα κι εφόδια, αλλά προσέφεραν και ηθική συμπαράσταση υποδεχόμενες και περιθάλπτοντας γυναικόπαιδα από την επαναστατημένη Ελλάδα και αγωνιστές από άλλες χώρες, που χρησιμοποιούσαν τη Βιέννη ως ενδιάμεσο σταθμό για τη μετάβασή τους στον ελληνικό επαναστατημένο χώρο. Αναφορικά με τον αριθμό των Ελλήνων και Βλάχων της Βιέννης γνωρίζουμε ότι στα 1767 κατεγράφησαν στην αυστριακή πρωτεύουσα 79 Έλληνες και Βλάχοι ορθόδοξοι οθωμανοί υπήκοοι. Αν στον αριθμό αυτό προστεθούν και οι γυναίκες και τα παιδιά τους, τότε οι Έλληνες και Βλάχοι της Βιέννης πρέπει να άγγιζαν τους 300 στα 1767, ενώ ανήλθαν στις 4.000 στα 1814, περίοδο ακμής της ελληνικής παροικίας.                                         Γιώργος Ζ. Αγαθοκλής, Διονύσης, Ελένη, Αγγελική

                       Βραΐλα

Η Βραΐλα βρισκόταν στη Βλαχία, τη σημερινή Ρουμανία και ιδρύθηκε περίπου στα τέλη του 14ου αιώνα. Οι περισσότεροι Έλληνες μετανάστες προέρχονταν από την Κρήτη , την Κύπρο ή παραθαλάσσια μέρη την Μονεμβασιά , την Μάνη , την Ήπειρο και το Ναύπλιο. Οι δραστηριότητες

που ανέπτυξαν οι Έλληνες ομογενείς ήταν το εμπόριο βαμβακερών , δερμάτων , χαλιών και άλλων ειδών. 

Επίσης ίδρυσαν πολλά σχολεία και διάφορους συλλόγους, έχτισαν έναν ελληνικό ναό και ένα τυπογραφείο το οποίο εξέδωσε και μετάφρασε αρκετά βιβλία στα Ρουμανικά. 

Οι επιφανέστεροι ομογενείς που βοήθησαν στην ελληνική επανάσταση ήταν : οι αδελφοί Σταθάτου, ο Μανουήλ Ζ. Χρυσοβελόνης , ο Όθων Σταθάτος και πολλοί άλλοι..

                                                                                Αρετή, Μαρία Κ., Γιώτα, Κωνσταντής.

                       Η ΠΑΡΟΙΚΙΑ ΣΤΗΝ ΤΕΡΓΕΣΤΗ

Η Ελληνική Κοινότητα ιδρύθηκε το 1786.Οι πρώτοι μετανάστες που εγκαταστάθηκαν στην Τεργέστη προέρχονταν από νησιώτικους χώρους του Ιονίου και του Αιγαίου και τα παράλια της Πελοποννήσου και της Μικράς Ασίας.Οι δραστηριότητες που ανέπτυξαν οι Έλληνες ομογενείς ήταν: οι βιοτεχνίες ερυθροβαφής νημάτων,κατά την λεβαντική τέχνη,σαπωνοποιίες και εργοστάσιο παραγωγής του ποτού rosoglio. Ο επιφανέστερος ομογενής που βοήθησαν στην Ελληνική Επανάσταση ήταν: ο Παύλος Ράλλης. 

               
                                                                Μαρία Α. Χριστίνα, Μπάμπης , Χαρά, Χρήστος.